Ar-Ge İstatistiklerine Genel Bir Bakış

Ar-Ge faaliyetleri, ülkelerin zenginleşebilmesi için gerekli ana unsurlar arasındadır. Bu faaliyetler sonucu ortaya çıkan ürünlerin ülke ekonomilerine katkıları yüksektir. Refah seviyesini gelişmek ülkeler seviyesine çıkarmak isteyen ülkeler Ar-Ge faaliyetlerine önem vermeli ve desteklemelidir.

Ülkemizde Ar-Ge faaliyetlerinin arzu edilen ilgiye ve yoğunluğa uzak olduğu aşağıda sunulan istatistiki veriler ile net bir şekilde ortaya konulmaktadır.

Ülkemizde yüksek teknolojik ürün ihracatının toplam ihracat içindeki payı %2 iken Çin’de bu oran %28 civarındadır. İhracatımız ağırlıklı olarak düşük ve orta – düşük sektörler tarafından gerçekleştirilmektedir.

Yüksek Teknolojik Ürün İhracatının Toplam İhracat İçindeki Payları

Ar-Ge harcamalarının GSYİH’ye oranı 2010 yılında %0,84 olarak gerçekleşmiştir. Bu oran 2009 yılında OECD ülkeleri için %2,40, AB27 ülkeleri içinse %1,92 şeklinde gerçekleşmiştir.

Ar-Ge Harcamalarının GSYİH'ye Oranı

Mevcut Ar-Ge harcamalarının %57’sinden fazlası kamu ve üniversiteler tarafından yapılmıştır ki bu durum Türk özel sektörünün Ar-Ge’ye yeterince kaynak ayırmadığının göstergesidir. Özellikle finansmana erişim sorunu yaşayan ve sermayeleri yetersiz olan KOBİ’lerde belirsizlik ve yüksek maliyetler içeren Ar-Ge faaliyetleri çok fazla görülmez. Bu nedenle KOBİ’lerin Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi hayati önem taşımaktadır.

Gerçekleşen Sektörler Bazında Ar-Ge Harcamaları Oranları

Ar-Ge faliyetlerinde geri kalmışlığımızı göstermek adına son bir veri daha açıklamanın faydalı olacağını düşünüyorum. İsviçreli ilaç şirketi Roche’un 2011 yılı Ar-Ge harcaması yaklaşık 17,36 Milyar TL’dir ve tüm Türkiye’de yapılan Ar-Ge harcamalarından (9,8 Milyar TL) çok daha fazladır. Tek bir işletmenin ülkemiz ekonomisindeki tüm Ar-Ge harcamalarından daha fazla harcama yapması konunun vahameti açısından düşündürücüdür.

Ar-Ge’ye olan ilginin arttırılabilmesi için KOSGEB, TÜBİTAK gibi kurumlar özel sektör, girişimciler ve üniversitelere destekler vermektedir. Sağlanan destekler ile 2023 yılında Ar-Ge harcamalarının GSYİH’ye oranının %3 olması hedeflenmektedir. Kabataslak bir hesaplama ile 10 yıllık sürede 4 katlık bir artış sağlanması planlanmaktadır.

Sonuç: Ülke olarak Ar-Ge konusunda gidilecek uzun bir yolumuz var.