İnovasyon Türleri

Değerli dostlar;

Bir önceki yazımızda İnovasyon Tanımını ele almıştık. Bu yazımızda da sizlere inovasyon türleri hakkında bilgi vereceğiz.

İnovasyon türleri değişik kaynaklar tarafından farklı şekillerde oluşturulmuştur. OECD ve AB‘nin ortak yayını olan Oslo Kılavuzu‘nda yer edinen yenilik türleri, ürün yenilikleri, süreç yenilikleri, pazarlama yenilikleri ve organizasyonel yeniliklerdir. Geoffrey Moore ise 8 inovasyon türü tanımlamaktadır. Bunlar düzen bozucu stratejik inovasyon, uygulama inovasyonu, yeni ürün inovasyonu, süreç inovasyonu, deneyim inovasyonu, pazarlama inovasyonu, iş modeli inovasyonu, yapısal inovasyondur.

Ürün İnovasyonu 

Farklı ve yeni bir ürünün geliştirilmesi veya mevcut bir üründe değişiklik ve/veya yenilik yapılarak bu ürünün piyasaya sunulması ürün inovasyonudur. Buradaki yeni kavramı organizasyon için yeni, endüstri için yeni veya bunların bir kombinasyonu da olabilir. Ürün inovasyonuna örnek olarak programlanabilir kombiler verilebilir.

Hizmet İnovasyonu

Yeni veya önemli ölçüde değiştirilmiş hizmetlerin sunumunda yeni teknolojilerin kullanımı; hizmet, dağıtım veya sunum sisteminde farklılıkların yapıldığı inovasyon türü hizmet inovasyonudur. Hizmet inovasyonuna internet üzerinden yemek satışı yapan  http://www.yemeksepeti.com.tr sitesi örnek olarak gösterilebilir.

Süreç ve Pazarlama İnovasyonu

Üretim veya hizmet süreçlerinde yeni bir yöntem geliştirilmesi veya var olan yöntemin iyileştirilip geliştirilmesi süreç inovasyonudur. Süreç inovasyonuna örnek olarak kestirimci bakım yöntemini verebiliriz. Pazarlama inovasyonu ise yeni pazarlama yöntemlerinin ve yeni pazarlama kanallarının geliştirilmesi, yeni ambalaj ve boyutlama gibi yeniliklerin geliştirilip uygulanmasıdır.

İş Modeli İnovasyonu

İş modeli inovasyonu, değer yakalamada işin yapılış şeklini değiştirmeyi kapsar. İş modeli inovasyonu, müşteri ihtiyaçlarını ve rakiplerin iş modellerini değerlendirme ile başlar. İş modelinin her unsuru inovasyonun her aşamasında ele alınmalıdır. İş modeli geliştirirken, endüstri trendleri, dinamik değişen tüketici tercihleri ve rakiplere karşı avantaj ve dezavantajlar analiz edilmeli ve yeni fırsatlar için devamlı beyin fırtınası yapılmalıdır.

Alex Osterwalder iş modelinin, inovasyonla yakından alakalı olduğunu düşünerek iş modeli inovasyonunu 3 kategoride incelemektedir:

Yenilikçi iş modelleri: Firmaların yeni yöntemlerle benzer şeyler yaptıkları iş modelleri,

Uzatılmış iş modelleri: Firmaların var olanın üzerine kurdukları iş modelleri,

Yeni iş modelleri: Firmaların bir iş modelini bırakıp başka bir iş modeline geçtikleri modeller.

İş modeli inovasyonuna güzel bir örnek olarak: “Diamond Multimedia şirketi Rio isimli ilk dijital müzik çalıcısını 1998 yılında piyasaya sürdü. İki yıl sonra ise Best Data şirketi Cabo 64 isimli dijital müzik çalıcısını piyasaya sürdü. Her iki ürün de iyi tasarlanmış ve dijital müzik dosyalarını çalmak için uygun ürünlerdi. Sorun her ikisinin kazanç getirici iş modeli ile ilişkilendirilmemiş ürünler olmasıydı. Apple ipod‘u 2003 yılında piyasaya sürdü. Apple sadece daha havalı bir dijital müzik çalıcısı sunmakla kalmadı kazanç getirici iş modeli olan iTunes ile ilişkilendirdi. Bu iş modeli Rio ve Cabo‘nun göz ardı ettiği temel problemlere çözüm getiriyordu; Müzik dosyalarını nereden alacağız ve ne kadara mal olacak?  Müzik dosyaları nerdeyse bedava verilecek (99 cent) ancak bunları çalabilmek için yüksek kar marjlı iPod‘un alınması gerekecekti. iPod sunulduğunda Apple‘ın kapitalizasyonu 1 milyar dolardı. Üç yıl içerisinde iPod/iTunes iş modeli senede 10 milyar $ gelir yaratırken (Apple‘ın gelirlerinin yarısı) Apple‘ın pazar kapitalizasyonu 150 milyar $‘a yükseldi.” Bu durum bir iş modelinin ne kadar güçlü olabileceğine dair iyi bir örnek oluşturmaktadır.

Organizasyonel İnovasyon

İşletmeler sadece ürün, hizmet, süreç veya iş modelini geliştirip farklılaştırarak inovasyon yapmazlar. Bir işletmenin rekabet avantajı koruyabilmesi için iş yöntemlerini geliştirmesi, farklılaştırması ve yenilemesi gerekir. Bu geliştirme, farklılaştırma ve yenileme faaliyeti organizasyonel inovasyon olarak adlandırılır. Kurum/kuruluşlar tarafından iç yazışmalarının tamamen elektronik ortamda gerçekleştirilmesi organizasyonel inovasyondur.

Tepkiler: